Overload Relay (โอเวอร์โหลด รีเลย์) คืออะไร

ในบทความนี้น้องไฟหมุนจะพาทุกท่านไปร่วมกันสำรวจว่าโอเวอร์โหลด รีเลย์คือออะไร และตอบคำถามที่ใครหลายๆคนอาจสงสัยเกี่ยวกับอุปกรณ์ชิ้นนี้ครับ :)

Overload คืออะไร

        Overload Relay คือ อุปกรณ์ป้องกันความเสียหายจากมอเตอร์ โดยหากอุปกรณ์ชิ้นนั้น ทำงานหนักเกินไป โดยวัดจากกระแสไฟฟ้าเกินกระแสพิกัด โอเวอร์โหลด รีเลย์มีหน้าที่ตัดวงจรไฟฟ้าเพื่อป้องกันแบตเตอรี่เสียหาย ทำให้ปลอดภัยกับผู้ใช้ และยืดอายุของอุปกรณ์ โดยปกติแล้วมักจะติดตั้งคู่กับ แมกเนติก คอนแทคเตอร์ (Magnetic Contactor) 

ความเสียหายจากกระแสเกินในมอเตอร์นั้นเกิดขึ้นอยู่บ่อยครั้ง ทำให้เกิดความร้อนสูงและอาจส่งผลให้มอเตอร์นั้นเกิดความเสียหายได้ ยกตัวอย่างเช่น การสตาทร์มอเตอร์แบบ DOL (Direct On Line Starter) นั้นจะทำให้มีความร้อนสูงมาก อาจจำเป็นจะต้องเลือก ฟิวส์ หรือเบรกเกอร์ต้องเลือกพิกัดที่สูงขึ้น เพื่อไว้ปลดวงจร หากมอเตอร์นั้นทำงานหนักเกินไปจะทำให้มีความร้อนสูงขึ้น ดังนั้นเบรกเกอร์หรือฟิวส์จะไม่สามารถป้องกันในส่วนนี้ได้ 

ดังนั้นจึงจำเป็นต้องติดตั้ง โอเวอร์โหลด รีเลย์เพิ่มเติมในส่วนนี้ การติดตั้งโอเวอร์โหลดที่มีขนาดเหมาะสมในอุปกรณ์สตาร์ทมอเตอร์ เพื่อทำการป้องกันมอเตอร์จากการเกิดโอเวอร์โหลด หรือความร้อนเกินพิกัด ซึ่งจะส่งผลต่ออายุการใช้งานของมอเตอร์ และความปลอดภัยของผู้ใช้

รวมคำถามข้อสงสัยเกี่ยวกับโอเวอร์โหลด

คำถามข้อสงสัยเกี่ยวกับโอเวอร์โหลด

ปัญหาเรื่องความร้อนที่มักที่เกิดขึ้นกับมอเตอร์มักจะมาจากเหตุผลเหล่านี้:

1. จำนวนของกระแสโหลด                        

2. ความถี่ในการสตาร์ทมอเตอร์

3. ระยะเวลาที่สตาร์ทมอเตอร์จนมอเตอร์มีความเร็วสูงสุด

4. อุณหภูมิสภาพแวดล้อม

5. ความสามารถในการระบายความร้อน

6. ระยะเวลากรทำงานของมอเตอร์

โอเวอร์โหลดแบบธรรมดา และ แบบที่มีปุ่มรีเซ็ตต่างกันอย่างไร

     โอเวอร์โหลดแบบธรรมดา เมื่อกระแสไฟฟ้าโอเวอร์โหลดจะทําให้ Bimetal ร้อนและโก่งตัวออกไปแล้ว เมื่อเย็นตัวลงกลับที่เดิมจะทําให้หน้าสัมผัสควบคุมกลับตําแหน่งเดิม

โอเวอร์โหลดแบบที่มีรีเซ็ต (Reset) เมื่อเกิดกระแสโอเวอร์โหลดจะทําให้ Bimetal ร้อนและโก่งตัวออกไปแล้วจะมีกลไกทางกลมาล็อคสภาวะการทํางานของ หน้าสัมผัสควบคุมที่เปลี่ยนตําแหน่งไว้ เมื่อเย็นตัวลงแล้วหน้าสัมผัสควบคุมยังคงสภาวะอยูได้ ถ้าต้องการให้หน้าสัมผัส ควบคุมกลับตําแหน่งเดิมต้องกดรีเซต (Reset) ก่อน โอเวอร์โหลดรีเลย์แบบมีรีเซต (Reset) นี้มักนิยมใช้ในการควบคุมเครื่องกลไฟฟ้า

Overload Relay จำเป็นแค่ไหน ทำไมจึงต้องมีไว้ในโรงงาน

    โอเวอร์โหลดเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยไม่ให้ตัวมอเตอร์นั้นเสียหาย มอเตอร์คือส่วนสำคัญอย่างมากในโรงงานอุตสาหกรรม หากตัวมอเตอร์เสียหายหรือมีปัญหาขึ้นมาคงจะไม่ดีแน่ ดังนั้นการมีอุปกรณ์ที่ช่วยป้องกัน และปลดวงจรก่อนเพื่อไม่ให้มอเตอร์เสียหายคงดีกว่า

ประเภทของ Overload relay

ประเภทของ Overload Relay

1. Thermal Overload Relay 

ส่วนประกอบภายในของ Thermal Overload Relay ภายในมีขดลวดความร้อน หรือ Heater และ แผ่นไบเมลทัล (Bimetal) เป็นโลหะต่างชนิดกัน โลหะทั้งสองชนิดนี้จะเชื่อมติดกันเมื่อได้รับความร้อนแผ่นโลหะจะโก่งตัว เมื่อขดลวดความร้อนมีกระแสไฟฟ้าไหลเข้าสูงในระดับค่าหนึ่ง จะส่งผลให้ขดลวดความร้อนทำให้แผ่นไบเมทัลร้อนและโก่งตัว ดันให้หน้าสัมผัสปกติปิด NC ของโอเวอร์โหลดที่ต่ออนุกรมอยู่กับแผงควบคุมเปิดวงจร ตัดกระแสไฟฟ้าจากคอล์ยแม่เหล็กของคอนแทกเตอร์ ทำให้หน้าสัมผัสหลัก (Main Contact) ของคอนแทกเตอร์ ปลดมอเตอร์ออกจากแหล่งจ่ายไฟ ป้องกันมอเตอร์ความเสียหายจากไฟเกินได้

2. Electrical Overload Relay 

โอเวอร์โหลดชนิดนี้จะแตกต่างจาก Thermal overload relay เนื่องจากจะไม่มีตัวจับความร้อน แต่จะมีการป้องกันการสูญเสียเฟสด้วยการตรวจจับความสูญเสียของเฟสและการปลดมอเตอร์ออกจากแหล่งจ่ายไฟ โดยใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ในการตรวจสอบกระแสไฟฟ้าและป้องกันสภาวะโหลดเกินของมอเตอร์อย่างต่อเนื่อง เมือไม่มีการป้องกันไฟฟ้าลัดวงจร โอเวอร์โหลดรีเลย์แบบนี้มักจะใช้คู่กับ เบรกเกอร์ เพื่อช่วยในการป้องกันกระแสไฟฟ้าลัดวงจร 

โดยรวมแล้ว Electrical Overload Relay มีความแม่นยำและความยืดหยุ่นมากกว่าเมื่อเปรียบเทียบกับ Thermal Overload Relay แต่มีราคาสูงกว่ามาก และการใช้งานส่วนมากจะอยู่ในงานโครงสร้างพื้นฐานด้านการทำเหมือง ซึ่งต้องการความแม่นยำและมีความยืดหยุ่นสูง